تاریخچه رنگ اکریلیک
در گذشته نقاشی ساختمان محدود به رنگهای روغنی و پلاستیک بود. با ورود رنگ اکریلیک، نقاشی و رنگآمیزی ساختمان دچار تحول شد. رنگ اکریلیک برای اولین بار در دهه ۱۹۴۰ با رزین به دست آمده از درختان ساخته شد که ویژگی آن در طبیعت، محافظت از درختان در برابر حشرات است. اگرچه این رنگ به دلیل قابلیت تمیزشوندگی آسان، مورد استقبال قرار گرفت اما تا قبل از سال ۲۰۰۵ با مشکلاتی نیز رو به رو بود.
مشکلات رنگ اکریلیک در قدیم
به دلیل وجود جیوه ،این رنگ مشکلات آلودگی هوا و تشدید بیماریهای تنفسی مانند آسم را به همراه داشت. با این وجود پس از سال ۲۰۰۵ ، اقدامات بزرگی در جهت اصلاح رنگ اکریلیک صورت گرفت که آن را به رنگی سالمتر و سازگار با محیط زیست تبدیل کرد. خوشبختانه با رفع این مشکلات دیگر نگرانی زیادی بابت استفاده از رنگ اکریلیک وجود ندارد.
تفاوت رنگ اکریلیک پایه آب و پایه حلال
رنگها به طور کلی به دو دسته رنگهای پایه آب و رنگ های پایه حلال (مشتقات نفتی) تقسیم میشوند. برخی از رنگها فقط بر پایه آب و برخی هم فقط برپایه حلال تولید میشوند. اما رنگ اکریلیک بر هر دو پایه حلال و آب تولید میشود.
رنگ پایه آب
منظور از رنگ پایه آب این است که در فرمول اصلی رنگ از آب استفاده شده است که کاملا دوست سلامتی شما و محیط زیست است. این رنگها بوی کمتری دارند و زمان خشکشدن آن بستگی به دمای محیط دارد.
رنگ پایه حلال
منظور از رنگ پایه حلال این است که در فرمول رنگ از مشتقات نفتی استفاده شده است که به همین علت دوستار محیط زیست نیستند و همچنین بوی زیادی هم دارد. البته ویژگی سریع خشکشدن آن نسبت به رنگ پایه آب را نباید فراموش کرد.
در تابستان و زمستان از کدام نوع رنگ استفاده کنیم؟
با وجود مزیتهای خوب رنگ پایه آب و سطح سلامتی بالای آن چه نیازی به وجود رنگ های پایه حلال هست؟ این موضوع به شرایط استفاده بستگی دارد. برای مثال اگر داخل خانه خود را که معمولا گرم است یا دمای معمولی دارد را میخواهید رنگ آمیزی کنید به شما پیشنهاد میشود که از رنگهای پایه آب استفاده کنید که بوی کمتری دارند. اما اگر در زمستان هستید یا هوا سرد است در این شرایط رنگ پایه آب دیگر به راحتی خشک نخواهد شد. در این شرایط رنگهای پایه حلال به خاطر وجود مشتقات نفتی بسیار سریعتر میتوانند خشک شوند و به همین علت در هوای سرد کاربرد بیشتری دارند.
مزایا و معایب رنگ های اکریلیک
ویژگی دیگر رنگهای اکریلیک، غیرسمیبودن آنهاست که بوی کمتری نسبت به سایر رنگها، مانند رنگ روغنی تولید میکند. هنگام استفاده از رنگ روغنی در داخل خانه، بخارهای حاصل از آن ممکن است برای چند هفته در محیط باقی بماند، اما بوی ساطع شده از رنگ اکریلیک پس از خشکشدن به سرعت از بین میرود (قابل ذکر است که بدون توجه به نوع رنگ، تهویه کافی هنگام رنگآمیزی در داخل خانه همیشه ضروری است). از این رو میتوان از آن برای طراحی اتاقهای خواب، اتاقهای نشیمن و حتی اتاقهای کودکان استفاده کرد.
علاوه بر غیرسمیبودن، رنگ اکریلیک غیر قابل اشتعال بوده و نسبت به انواع رنگها با محیطزیست سازگاری بیشتری دارد. همچنین خطرناک تلقی نمیشود و میتوان آن را با زبالههای معمولی دفع کرد. اما رنگ روغنی و حلالهای مورد نیاز برای رقیقکردن یا تمیزکردن آن بسیار قابل اشتعال هستند. این حلالها به همراه خود رنگ روغن، زبالههای سمی محسوب میشوند و طبق مقررات باید آنها را دفع کنند و هرگز نباید در سطل زباله معمولی ریخته یا تخلیه شوند.
نکته جالب در مورد این رنگها این است که کار با آنها بسیار سادهتر از رنگهای روغنی است. از آنجا که پایه این رنگها آب است، به راحتی قابل استفادهاند و سریع خشک میشوند. بنابراین در مدت زمان کوتاهی میتوان دو لایه رنگ را روی سطح موردنظر پیاده کرده و به پوشش صاف و یکنواختی رسید. بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت که مزایا و معایب رنگ اکریلیک به شرح زیر است:
معایب استفاده از رنگ اکریلیک
-
در بعضی از موارد قبل از اولین شستشو نیاز به سی روز زمان دارد.
-
قابلیت تمیزشوندگی کمتر نسبت به رنگ روغنی.
-
ماندگاری و دوام کمتر نسبت به رنگ روغنی.
-
در بعضی از موارد امکان پیادهسازی روی سطوح براق را ندارد.
-
ممکن است با گذشت زمان دوام آنها کاهش پیدا کند.
مزایای استفاده از رنگ اکریلیک
-
درخشش قابل قبول با قابلیت پوشانندگی سطوح و لکهها.
-
خشکشدن سریع.
-
استفاده آسان.
-
امکان اعمال دو لایه رنگ در یک روز.
-
قابلیت تمیزشوندگی بالا.
-
قابل اشتعالنبودن.
-
امکان استفاده در هر سطحی.
-
عدم نیاز به پرایمر در بعضی از سطوح.
-
قابلیت شستشو.
-
مقاوم در برابر اثرات نور خورشید و نفوذ رطوبت.
-
غیرسمی بودن.
انواع رنگ های اکریلیک
رنگهای اکریلیک که در نمای خارجی ساختمان استفاده میشوند باید با رنگهای معمولی تفاوت داشته باشند چون همیشه در معرض خطرات زیر قرار دارند:
-
گرما و سرمای هوا
-
اشعه خورشید
-
باران و برف
-
طوفان و گرد و غبار
-
بارانهای اسیدی
این موارد خطرهایی هستند که رنگ نمای خارجی ساختمان را تهدید میکنند. خوشبختانه برای رفع این خطرات شرکتهای تولیدکننده، رنگهای مخصوصی تولید کردهاند که دارای مقاومت بسیار بالایی هستند. این رنگ ها عبارتاند از:
-
رنگ اکریلیک سیلیکونی
-
رنگ اکریلیک فول سیلیکونی
-
رنگهای اکریلیک الاستومتری